De kronkelige steegjes van de schilderachtige oude stad van Luxemburg kunnen te voet worden verkend en bieden een verscheidenheid aan historische huizen, imposante gebouwen en idyllische pleinen te midden van een dromerig landschap.
De prachtige oude binnenstad van Luxemburg-stad staat sinds 1994 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. De omgeving van de Luxemburgse hoofdstad heeft ook verschillende musea en talrijke architecturale hoogtepunten te bieden.
Vanaf de markante Bock-rots, waar zich de beroemde ondergrondse gangen van de "kazematten" bevinden als overblijfselen van de vroegere vestingwerken van Luxemburg-stad, is het slechts een paar minuten lopen naar het schilderachtige doolhof van steegjes in de oude binnenstad van Luxemburg via de Montée de Clausen.
Aan het einde van de Rue Sigefroi komt u in de heerlijk smalle Rue de la Loge, waar een huisorakel u begroet met het vaak geciteerde Luxemburgse devies "Mir welle bleiwe, wat mir sin" ("Wij willen blijven wat wij zijn").
Inhoudsopgave
Fëschmaart (Vismarkt)
Hetcentrum van de schilderachtige oude stad van Luxemburg is altijd de Fëschmaart geweest, de historische vismarkt. Twee Romeinse wegen kruisten elkaar hier en de eerste markten van Luxemburg werden voor het kasteel van de graaf gehouden. Tegenwoordig bevinden zich op de Vismarkt het Nationaal Museum voor Kunst en Geschiedenis, de St. Michielskerk en het gebouw van de Luxemburgse Staatsraad.
Nationaal Museum van Luxemburg
Het Nationalmusée fir Geschicht a Konscht of MNHA (Musée National d'Histoire et d'Art) toont kunstwerken en kunstvoorwerpen uit alle periodes van het Luxemburgse verleden, waaronder schilderijen, beeldhouwwerken, munten, wapens, harnassen en een bibliotheek met 25.000 boeken.
Het museum werd in 1854 opgericht door de Société archéologique en werd al snel het centrum van de Luxemburgse musea. In 1922 werd het museum overgebracht naar de Vismarkt, en in 2002 werd er een moderne uitbreiding aan toegevoegd door de architecten Christian Bauer et Associés.
ACCOMMODATIES & HOTELS: Luxemburg Stad
St. Michael's Kerk
De St. Michielskerk is de oudste kerk van Luxemburg-stad . Het was oorspronkelijk de kasteelkapel van de graven van Luxemburg, gebouwd in 987. Het huidige gebouw dateert van 1688 en bevat romaanse, gotische en barokke stijlelementen. Zijn massief orgel werd in 1959 uitgeroepen tot "Monument historique".
Groothertogelijk Paleis
Recht tegenover het Nationaal Museum torent het Groothertogelijk Paleis van Luxemburg onmiskenbaar hoog uit en flankeert bijna de hele Rue du Marché-aux-Herbes. De Luxemburgse Kamer van Afgevaardigden is sinds 1859 direct rechts van het imposante paleis gevestigd.
Hier stond vroeger hetstadhuis van Luxemburg-Stad, maar dat werd in 1554 bij een kruitontploffing verwoest. Het huidige gebouw werd nog gebruikt als stadhuis tot 1817, toen het dienst deed als eerste residentie van de vertegenwoordiger van de Nederlandse koning-groothertog in Luxemburg.
Tegenwoordig wordt het indrukwekkende paleis vooral gebruikt voor staatsrecepties en als kantoorgebouw voor de familie van de groothertog en hun medewerkers. Met Kerstmis worden de kerstwensen van de groothertog vanuit de Gele Kamer aan de bevolking overgebracht.
Guillaume II-plein (Knuedler)
Twee straten ten westen van het Groothertogelijk Paleis ligt het ruime Place Guillaume II. Een bronzen ruiterstandbeeld herdenkt de vroegere groothertog Willem II, die van 1840 tot 1849 koning der Nederlanden en groothertog van Luxemburg was.
Op de Place Guillaume II wordt elke woensdag en zaterdag de kleurrijke weekmarkt gehouden, met kraampjes waar vers fruit en verse groenten, vis, kaas en bloemen worden verkocht. Verder worden er op de Place Guillaume II openluchtconcerten en festiviteiten gehouden, waaronder het beroemde rockfestival "Rock um Knuedler".
Stadhuis van Luxemburg
Het "Hôtel de Ville", het stadhuis van Luxemburg, troont aan het zuidelijke uiteinde van de Place Guillaume II. Het neoklassieke gebouw werd tussen 1830 en 1838 opgetrokken, grotendeels uit stenen van het oude franciscanenklooster.
In 1844 werd het stadhuis van Luxemburg-stad ingehuldigd door groothertog Willem II, na het einde van de Belgische Revolutie. De twee trotse bronzen leeuwen die de buitentrap van het stadhuis flankeren, werden in 1931 opgericht.
Waarom heet die plaats Knuedler?
Place Guillaume II wordt door de Luxemburgers "Knuedler" genoemd. Deze bijnaam komt van de "Knued", de knoop van de gordel van de Franciscaner monniken wier kerk en klooster sinds de 13e eeuw op het plein gevestigd waren.
In 1797 werd het kloostercomplex echter door de Fransen geconfisqueerd en onder Napoleon in kleine stukken verkocht. In de daaropvolgende decennia werd het plein volledig heringericht volgens de plannen van de Belgische architect Justin Remont.
Place d'Armes
Schuin tegenover de Place Guillaume II, in de voetgangerszone, bevindt zich de Place d'Armes (Paradeplein), waar ook het VVV-kantoor van Luxemburg-Stad is gevestigd. Samen met de Knuedler vormt zij het centrum van de Luxemburgse hoofdstad.
De Place d'Armes is een populaire ontmoetingsplaats met zijn talrijke straatcafés onder schaduwrijke lindebomen. In de zomer worden er concerten gehouden op de Place d'Armes en in de winter op de kerstmarkt.
Het gezellige plein wordt gedomineerd door de monumentale Cercle Municipal uit 1909, die tegenwoordig dienst doet als cultureel centrum.
Vermeldenswaard is ook het Dicks-Lentz-monument aan de westkant van de Place d'Armes. Pierre Federspiel viert hier de twee Luxemburgse dichters Dicks (eigenlijk Edmond de la Fontaine) en Michael Lentz uit de 19e eeuw. Het motto van de Luxemburgers is ook hier te vinden: We willen blijven wat we zijn!
Notre Dame Kathedraal
Als u in de Rue Chimay tussen de Place d'Armes en de Place Guillaume II loopt, komt u in de Rue Notre Dame, genoemd naar de Notre Dame kathedraal. De monumentale kerk is de enige kathedraal in Luxemburg en wordt ook wel de "kroon van de oude stad" genoemd.
De Notre Dame kathedraal is een meesterwerk van laatgotische architectuur. Het interieur is getooid met een prachtig hoogaltaar en sierlijke albasten figuren, die mystiek worden verlicht door de gekleurde rondboogvensters.
Geschiedenis van de kathedraal Nota Dame
De oorsprong van de kathedraal gaat terug tot 1613, toen een Jezuïetenkerk werd gebouwd in de Notre Dame kathedraal. De bouwmeester van de kerk in die tijd was Ulrich Job uit Luzern.
De kern van de huidige kathedraal, die ook St. Mary's Cathedral wordt genoemd, dateert uit de 18e eeuw. In 1773, nadat de Jezuïeten Luxemburg hadden verlaten, schonk Maria Theresia van Oostenrijk de kerk aan de stad. In die tijd was het gewijd aan Sint Nicolaas en Sint Theresia.
Sinds 1848 heet de kerk Notre Dame. In 1870 maakte Paus Pius IX er een kathedraal van. De laatste renovatie van de kerk vond plaats in de jaren 1930, in de loop waarvan de kerk ook royaal werd uitgebreid. De uitdaging om de toevoegingen aan de kathedraal harmonieus te integreren in de architectonische omgeving werd op briljante wijze aangegaan door de Luxemburgse architect Hubert Schumacher.
Bezoek aan de kathedraal Notre Dame
De Notre Dame kathedraal is een meesterwerk van laatgotische architectuur, maar heeft ook Renaissance elementen en versieringen. Binnen troont een prachtig hoogaltaar met een verguld beeld van Moeder Maria. Barokke engelen van zacht wit albast, in het begin van de 17e eeuw gebeeldhouwd door de Freibergse kunstenaar Daniel Müller, maken muziek tussen gepolijste bladeren en bloesems. Zonlicht verlicht het ruime interieur in zachte stralen door de ramen met gekleurd glas.
Het indrukwekkende orgel in de westelijke galerij dateert van 1880 en werd in 1929 vergroot. Zijn rijke klanken kunnen nog worden aangevuld door een tweede, kleiner orgel.
De 11 klokken in de westelijke toren van de kathedraal, die reeds tot de Jezuïetenkerk behoorden, produceren ook volle tonen. De oostelijke en de middelste toren werden pas in de loop van de uitbreiding in de jaren 1930 toegevoegd, waarbij de laatste slechts een derde van de hoogte van de andere twee torens bereikte.
In de crypte van de Notre Dame kathedraal liggen enkele groothertoginnen van Luxemburg begraven, naast andere beroemde persoonlijkheden.
Aan de andere kant van de kathedraal is de Place Clairefontaine, waar een bronzen monument staat voor groothertogin Charlotte.
Gëlle Fra (Gouden Dame)
Vanaf de kathedraal, in zuidelijke richting, bereikt men de grote F.D. Roosevelt Boulevard en onmiddellijk rechts ziet men de Place de la Constitution met de Gëlle Fra.
Het monument aan de rand van de oude stad van Luxemburg heet eigenlijk "Monument du Souvenir" en herdenkt de gesneuvelde soldaten van de Eerste Wereldoorlog. Het monument is gemaakt door de Luxemburgse kunstenaar Claus Cito, die het monument in 1923 voltooide.
Het vergulde bronzen beeld van een vrouw, met een lauwerkrans in haar opgeheven handen, kijkt neer op de straat vanaf een 21 meter hoge granieten obelisk. Wie de figuur heeft geboetseerd is onbekend. Feit is echter dat het gedenkteken bij de onthulling opzien baarde vanwege de lichte kleding van de Gëlle Fra. De kerk beschreef de Gëlle Fra zelfs als "zuiverste naaktheid".
De twee bronzen beelden aan hun voeten stellen een gesneuvelde soldaat voor en een andere rouwende om zijn kameraad. De twee standbeelden vertegenwoordigen de duizenden dappere mannen die zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in Frankrijk meldden voor dienst en niet naar huis terugkeerden.
Intussen is de Gëlle Fra met de geschiedenis meegegaan en wordt nu ook beschouwd als een gedenkteken voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en de Koreaanse Oorlog. Het wordt door de Luxemburgers ook gezien als een symbool van vrijheid en verzet.
Val van de Gëlle Fra in de tweede wereldoorlog
Op 21 oktober 1940 werd de Gëlle Fra door Duitse bezetters in Luxemburg-stad van zijn voetstuk getild. Enkele honderden mensen waren getuige van het schouwspel en demonstreerden luidkeels tegen de ontmanteling, zodat 48 mensen onmiddellijk door de nationaal-socialisten werden gearresteerd. Vanaf dat moment, bleef het standbeeld vermist.
Pas in 1980 dook de Gëlle Fra weer op. Zij werd door twee ambtenaren gevonden onder de hoofdtribune van het Luxemburgse voetbalstadion en verkeerde in een erbarmelijke toestand. De vondst werd pas een jaar later in de krant bekendgemaakt.
In 1984 werd het kunstwerk getrouw gerestaureerd zodat het beeld de ingang van het Luxemburgpaviljoen kon flankeren op de Expo 2010 in Sjanghai. Op 23 juni 1985 werd de Gëlle Fra heringewijd in aanwezigheid van de Luxemburgse regering.
Pont Adolphe
Vanaf de Place de la Constitution hebt u al een goed zicht op de markante Pont Adolphe, de Adolphbrug over de Petruss. De kasteelachtige toren aan de zuidkant van de brug hoort echter niet bij een kasteel, maar bij de gemeentelijke spaarbank. Samen met de brug vormt de toren een prachtig fotomotief en in de gemeentelijke spaarbank kunt u een amusant bankmuseum bezoeken.
ACCOMMODATIES & HOTELS: Luxemburg Stad
Corniche en kazematten van Luxemburg
Terug op de F.D. Roosevelt Boulevard, die langs de schilderachtige Petruss-vallei loopt, bereikt u via de Rue du St.-Esprit de Corniche van Luxemburg-stad. Deze idyllische promenade slingert zich langs de oevers van de Alzette naast de oude vestingmuren en biedt een prachtig uitzicht op de weelderig aangelegde wijk Grund. Aan het eind bent u weer in de Rue Sigefroi.
Door het hele centrum van Luxemburg-Stad lopen ook de zogenaamde kazematten. Dit zijn de overblijfselen van de historische vestingwerken uit de 17e eeuw. De Petruss kazematten en de Bock kazematten kunnen vandaag de dag nog steeds bezocht worden.
BEELDEN: Kazematten in Luxemburg-stad
Foto galerij: Kazematten in Luxemburg stad
Luxemburg-stad was in de voorbije eeuwen een fel bevochten stad en werd verschillende keren veroverd. In de loop der decennia werd de hoofdstad Luxemburg de best versterkte stad van Europa met krachtige bolwerken en geavanceerde verdedigingssystemen.
Petruss en Bock kazematten
De eerste kazematten in de oude stad Luxemburg werden gebouwd in 1644, toen Luxemburg onder Spaans bewind stond. Veertig jaar later werden ze verder ontwikkeld door Vauban, Frankrijks beroemde maarschalk en vestingbouwer. Onder zijn toezicht werd het ondergrondse netwerk van de Petruss-kazematten aangelegd. Deze werden in 1903 volledig ommuurd, maar 30 jaar later werden ze opnieuw opengesteld voor het publiek.
De Bock-kazematten werden door de Oostenrijkers in het midden van de 18e eeuw uitgehouwen in de zogenaamde Bockfelsen, een prominente rotspunt boven de Azette.
Gigantische afmetingen van de kazematten van Luxemburg Stad
De kazematten liepen kriskras door de rots op verschillende niveaus en hadden toen een totale lengte van 23 km. Meer dan 1.000 soldaten en 50 kanonnen waren alleen al op de 110 m van de kazematten van Bock gestationeerd.
Sommige tunnels reikten tot 40 meter diep onder de grond en boden niet alleen onderdak aan kanonnen, maar ook aan keukens, slachthuizen en bakkerijen om te kunnen overleven in geval van een belegering. Geen wonder dat Luxemburg ook wel het"Gibraltar van het Noorden" werd genoemd.
Bijna vernietiging van de kazematten
In 1867 besloot de Conferentie van Londen echter tot de neutraliteit van Luxemburg en moesten alle verdedigingsinstallaties worden vernietigd. Naast de 24 forten die Luxemburg versterkten, vielen ook de kazematten ten prooi aan de slopershamer.
Toch zijn 17 van de 23 km tot op heden bewaard gebleven, omdat anders de fundamenten van de hele oude binnenstad van Luxemburg in gevaar zouden zijn gekomen. De schietgaten en ingangen waren slechts verzegeld. Niettemin hebben sommige huizen nog steeds toegang tot de kazematten in de kelder en bevat het stadsarchief nog steeds meer dan 1.000 kaarten van het ondergrondse kazemattennetwerk.
Tijdens de twee wereldoorlogen dienden de kazematten de bevolking van Luxemburg-stad goed als beschermende bunker. 35.000 mensen ontsnapten op deze manier aan vijandelijke bombardementen.
Rondleiding door de kazematten
Vandaag dienen de kazematten nog steeds de stad, maar op een rustige manier, als een van de topbezienswaardigheden van Luxemburg. De Bock Kazematten en de Petruss Kazematten kunnen beide worden bezocht tijdens rondleidingen. Elk jaar bezoeken zo'n 100.000 toeristen de nalatenschap van de generaals van toen.
FOTO'S: Oude binnenstad van Luxemburg
Foto galerij: Oude binnenstad van Luxemburg stad
Verdere links:
Officiële toeristische website van Luxemburg-Stad
Prijzen en openingstijden van het Nationaal Museum van Luxemburg
Officiële website van het Groothertogelijk Paleis
Prijzen en openingstijden van de kazematten van Bock
Prijzen en openingstijden van de Petruss Kazematten
